Η drastic τέχνη της ευαισθητοποίησης

Πριν ένα χρόνο και κάτι μήνες, πήρα την απόφαση να δημιουργήσω μια κοινωνική επιχείρηση που θα εξειδικεύεται αποκλειστικά σε εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης. Ο λόγος πίσω από αυτή μου την απόφαση ήταν διπλός: Από την μία είχα απογοητευτεί από την έλλειψη δημιουργικότητας που είχα παρατηρήσει (εργαζόμενη ως επαγγελματίας δημιουργός βίντεο και ντοκιμαντέρ) σε διάφορες αξιόλογες γενικά δράσεις, οι οποίες όμως φαινόταν να είναι σχεδιασμένες με στόχο την ευαισθητοποίηση των ήδη ευαισθητοποιημένων. Και από την άλλη είχα κουραστεί να βλέπω όλα αυτά τα άκυρα, πατρονιστικά και (συνήθως) κακοφτιαγμένα βίντεο που σου λένε να μη πίνεις, να μη τρέχεις, να μην αδιαφορείς, να ανακυκλώνεις και να αναδασώνεις και που συνήθως τελειώνουν με κάτι ξενέρωτα κλισέ σλογκαν και συνοδεύονται από μουσική προκάτ. Κοινώς τόσο ο σχεδιασμός των δράσεων ευαισθητοποίησης όσο και η επικοινωνία τους μου φαινόντουσαν τρομερά αναχρονιστικά, αρκετά αναποτελεσματικά και ελαφρώς άτεχνα. Και πήρα την απόφαση να κάνω κάτι γι’ αυτό.

Είχα κουραστεί να βλέπω όλα αυτά τα άκυρα, πατρονιστικά και (συνήθως) κακοφτιαγμένα βίντεο που σου λένε να μη πίνεις, να μη τρέχεις, να μην αδιαφορείς, να ανακυκλώνεις και να αναδασώνεις

Κάτι που δεν ήξερα τότε, ήταν πως μέσα σε λίγους μήνες η εκστρατεία “Μένουμε Σπίτι” που υποφέρει από όλα τα δεινά που αναφέρθηκαν πριν, θα προσεθέτε ένα ακόμα, ίσως το χειρότερο: την ευαισθητοποίηση μέσω διαφήμισης και μάλιστα με κόστος χολυγουντιανής κινηματογραφικής παραγωγής! Η διαφήμιση είναι ένα πολύ συγκεκριμένο και λίγο ξεπερασμένο οπτικοακουστικό format: όχι μόνο δεν πείθει κανέναν να αγορασει το προϊόν “Μένουμε Σπίτι”, αντιμετωπίζει τον πολίτη σαν καταναλωτή, του μιλάει μέσα από σενάρια, ηθοποιούς, motion graphics και σκηνικά και τελικά γεννάει στους περισσότερους από εμάς την ίδια καχυποψία που γεννάει μια διαφήμιση για τα οφέλη της τελευταίας πανάκριβης σειράς καλλυντικών.

‘Οχι, η διαφήμιση δεν πρέπει να είναι το επόμενο trend στη κοινωνική ευαισθητοποίηση. Νομίζω, ή μάλλον ξέρω πως η ελληνική κοινωνία των πολιτών, που μάχεται καθημερινά να αφυπνήσει μια από τις πιο ανενεργές κοινωνίες του δυτικού κόσμου, αξίζει κάτι καλύτερο. Αξίζει διαδραστικές εκστρατείες που χρησιμοποιούν βιωματικά μέσα, νεες τεχνολογίες και αμέρτητους τόνους τέχνης ώστε να κάνουν επίκληση στο συναίσθημα με ανατρεπτικό τρόπο. Εκστρατείες που μιλάνε δηλαδή στην καλή καρδιά μας και όχι στην κοινή λογική μας, αφού αυτή φαίνεται να έχει χαθεί και ίσως – όπως λέει η αδερφή μου και συμφωνώ – να μην υπήρξε ποτέ.

Ο σχεδιασμός της πρώτης πιλοτικής εκστρατείας της Drastic πήρε σχεδόν έναν ολόκληρο χρόνο. Εντάξει, δεν εφηύραμε τον τροχό, αλλά θέλαμε να δημιουργήσουμε κάτι που θα ξέφευγε από κάθε τι που έχει γίνει μέχρι σήμερα στην Ελλάδα: μια εκστρατεία που δημιουργήθηκε αντιμετωπίζοντας την ευαισθητοποίηση σαν μια δύσκολη, πολύπλευρη και συνεχώς εξελισσόμενη τέχνη. Και μαζί μια νέα δραστική μεθοδολογία.

Με πολύ ξεκάθαρη εικόνα του τι λείπει από τις εκστρατείες ευαισθητοποίησης στην Ελλάδα, σε συνεργασία με επαγγελματίες του πολιτισμού, κυρίως από τη Θεσσαλονίκη, και μυστικό συστατικό μας το σωματείο Άλλη Όψη, δημιουργήσαμε την εκστρατεία “Παρ’το Αλλιώς” * που μπορείτε να την επισκεφθείτε ακόμα και τώρα, πατώντας πάνω στον τίτλο. Σαν θέμα διαλέξαμε την οδηγική συμπεριφορά των Ελλήνων, κυρίως αφού είναι το ίδιο γλαφυρά ελεϊνή (ή μήπως ανελέητα γλαφυρή;) σε όλη την Ελλάδα. Και παρά τις συνέπειες που έχει για την υγεία, την οικονομία, τον τουρισμό και την καθημερινότητά μας, δεν έχει γίνει ΠΟΤΕ μια συντονισμένη εκστρατεία με αυτό το θέμα.

Η εκστρατεία, που πραγματοποιήθηκε εν μέσω Α καραντίνας κορονοϊού (βαθμός δυσκολίας uncategorized…) στάθηκε άτυχη χρονικά αφού συνέπεσε με την συντέλεια του κόσμου και χρειάστηκε να γίνουν απανωτοί συμβιβασμοί. Όμως οι πολίτες της Θεσσαλονίκης την αγκάλιασαν με έναν τόσο απρόσμενο ενθουσιασμό που δεν το περίμενε σχεδόν κανένας. Το αγαπημένο μου από όλα τα χιλιάδες σχόλια που έλαβε η εκστρατεία σε γνωστό καμμένο κοινωνικό δίκτυο ήταν “επιτέλους ο αλγόριθμός του μου έβγαλε κάτι που αξίζει να δεις”. Και κάπως έτσι γεννήθηκε η Drastic, που είναι τώρα έτοιμη για νέες εκστρατείες, σε μια χρονική στιγμή που η αφύπνιση και η επαγρύπνηση της κοινωνίας μας είναι πια θέμα επιβίωσης.

Ευχές για ένα Δραστικό 2021!

*Η εκστρατεία Πάρ’το Αλλιώς δημιουργήθηκε με την υποστήριξη του προγράμματος START – Create Cultural Change.